Καθημερινή
23 Μαρτίου 2011
Πριν από δύο περίπου χρόνια, είχα πάρει μια συνέντευξη από τον λιβυκής καταγωγής συγγραφέα Χισάμ Ματάρ (Hisham Matar). Αφορμή είχε σταθεί το μυθιστόρημά του In the Country of Men (Στη χώρα των ανδρών, κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ινδικτος). Ο Ματάρ γεννήθηκε το 1970 στη Νέα Υόρκη. Ο πατέρας του εργαζόταν στη λιβυκή αποστολή των Ηνωμένων Εθνών. Το 1973 η οικογένειά του επέστρεψε στην Τρίπολη. Οταν το 1979 το καθεστώς Καντάφι κατηγόρησε τον πατέρα του Ματάρ ως αντικαθεστωτικό, η οικογένεια κατέφυγε στο Κάιρο. Το 1986, ο 16χρονος Ματάρ μετέβη στο Λονδίνο, μαζί με τον αδελφό του, όπου ξεκίνησε σπουδές αρχιτεκτονικής.
Τα δυσάρεστα νέα ήρθαν το 1990: τα δύο αδέλφια έμαθαν από τη μητέρα τους ότι ο πατέρας τους αγνοείτο.
Πέρασαν έξι χρόνια χωρίς να γνωρίζει κανείς τι είχε απογίνει. Το 1996 έφτασαν δύο επιστολές, τις οποίες ο πατέρας είχε περάσει παράνομα από τη φυλακή, σύμφωνα με τις οποίες τον είχε απαγάγει το 1990 η μυστική αστυνομία της Αιγύπτου (του άλλου «μεγάλου» ηγέτη, του Χόσνι Μουμπάρακ), η οποία τον παρέδωσε στις λιβυκές αρχές, οι οποίες με τη σειρά τους τον έκλεισαν στις διαβόητες φυλακές Αμπού-Σαλίμ. Εκτοτε, σιωπή πάλι. Κανείς δεν γνωρίζει αν ο Ματάρ-πατέρας βρίσκεται στη ζωή.
Η ιστορία ήρθε στην επιφάνεια μέσα από το μυθιστόρημα που έγραψε ο Ματάρ. Κεντρικός πρωταγωνιστής ο εννιάχρονος Σουλεϊμάν, η ιστορία του οποίου είναι πανομοιότυπη με εκείνη του συγγραφέα - όπως και του πατέρα του.
Αντιγράφω από εκείνη τη συνέντευξη: «Διαβάζοντας το βιβλίο, αναρωτήθηκα: Τι ξέρουμε για τη σύγχρονη Λιβύη; Τα στοιχειώδη: το 1969, ο 27χρονος τότε Καντάφι ηγήθηκε στρατιωτικού πραξικοπήματος μέσω του οποίου καταργήθηκε η μοναρχία στη χώρα. Το 1972 απαγορεύθηκαν τα πολιτικά κόμματα και σήμερα η Λιβύη βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των χωρών που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οπως λέει ο Χισάμ (ο οποίος ζει πάντα στο Λονδίνο) στην Κ: “Η Λιβύη παραμένει πολύ δύσκολο μέρος για να ζήσει κανείς. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη έχουν αποτύχει στο να πιέσουν το καθεστώς να βελτιώσει τη ζοφερή κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μια χρυσή ευκαιρία χάθηκε: κυρίως για τον λιβυκό λαό που υποφέρει από το καθεστώς 32 χρόνια, αλλά και για τη Δύση, προκειμένου να επιδείξει το σθένος της στην προώθηση των αρχών της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας. Για τα κακά της Λιβύης ευθύνεται η ίδια η κυβέρνηση φυσικά, αλλά, αν μη τι άλλο, ο κοινός νους υπαγορεύει ότι συνεισφέρεις κι εσύ σε αυτό, όταν υπογράφεις συμφωνίες με αξιωματούχους τους οποίους ουδέποτε εξέλεξε ο λαός”».
Περισσότερα
Δείτε επίσης εδώ
