Η "επικίνδυνη" ελευθερία

του Αριστείδη Χατζή

Τα Νέα
23 Φεβρουαρίου 2012

Η είδηση πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Στις αρχές Σεπτεμβρίου το Μονομελές Πρωτοδικείο Λαμίας έκρινε παράνομη και απέρριψε την αίτηση για ίδρυση συλλόγου που είχαν υποβάλει σπουδαστές στο ΤΕΙ Λαμίας. Αυτό που ενόχλησε το δικαστήριο ήταν ότι στους βασικούς σκοπούς του συλλόγου συμπεριλαμβάνονταν η δράση ενάντια «στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ». Σύμφωνα με την απόφαση, ο σύλλογος ενδέχεται να επιδιώκει σκοπούς οι οποίοι δεν εναρμονίζονται με τη νομιμότητα, αντίκεινται σε κανόνες δημόσιας τάξης, δηλαδή σε «διατάξεις αναγκαστικού δικαίου που συγκροτούν τα θεμέλια του κρατικού κοινωνικού και οικονομικού συστήματος της χώρας». Ανατριχιάσατε; Υπάρχει και συνέχεια: το δικαστήριο φοβάται ότι εξαιτίας της δράσης του συλλόγου μπορεί να διαταραχθούν οι φιλικές σχέσεις της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ!

Αν αναρωτιέστε για το πώς μπορεί να το πετύχει αυτό μια ομάδα φοιτητών του ΤΕΙ Λαμίας, θα βρείτε την απάντηση στην απόφαση: επειδή στο καταστατικό δεν κατονομάζονται με σαφήνεια οι δομές του συλλόγου, το δικαστήριο θεωρεί ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα να μετέρχεται το σωματείο και παράνομα ή βίαια μέσα για την επίτευξη του σκοπού του. Αν σας ακούγεται υπερβολικό μην ανησυχείτε, το δικαστήριο διαθέτει μια σοβαρή ένδειξη: σύμφωνα με το καταστατικό του σωματείου, δεν μπορούν να εγγραφούν ως μέλη όσοι υπηρετούν ή υπηρετούσαν στα σώματα ασφαλείας.

Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα; Η απαγόρευση του ΚΚΕ και η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ; Μήπως θα πρέπει να ζητηθεί η άρση της βουλευτικής ασυλίας της κας Παπαρήγα επειδή έχει δηλώσει: «Εμείς στο ΚΚΕ είμαστε αντίθετοι με το Σύνταγμα. Δεν συμφωνούμε και το έχουμε καταψηφίσει. Είναι Σύνταγμα αντιλαϊκό και για το ΚΚΕ το μόνο δίκιο είναι του εργαζόμενου». Αν είμαστε μάλιστα συνεπείς, θα πρέπει να στραφούμε έπειτα στην Ακρα Δεξιά. Θα απαγορεύσουμε τη Χρυσή Αυγή; Τις φιλοβασιλικές και φιλοχουντικές οργανώσεις; Θα βάλουμε χέρι στον ΛΑΟΣ; (όλο και κάτι ανατρεπτικό θα βρούμε).

Η απόφαση αυτή δεν έπεσε από τον ουρανό. Το δικαστήριο βασίζεται σε ένα νομικό πλαίσιο που έχει σκοπό να περιορίσει τις ελευθερίες και αποτελεί κατασκεύασμα του βαθέως πατερναλιστικού και αντιφιλελεύθερου ελληνικού κράτους. Όπως λέει και η απόφαση: «η ελευθερία της ενώσεως (και μάλιστα όχι μόνο της συστάσεως αλλά και της λειτουργίας της ενώσεως) τελεί υπό τη γενική επιφύλαξη του νόμου». Ενός νόμου που αναφέρεται σε απαρχαιωμένες έννοιες όπως «δημόσια τάξη» και «χρηστά ήθη» – έννοιες που αποπνέουν συντηρητισμό, νομικό ηθικισμό και κυρίως περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης.

Διαβάστε εδώ τη συνέχεια του άρθρου


Εδώ θα βρείτε το άρθρο σε μορφή PDF

Εδώ θα βρείτε ένα σχετικό άρθρο του Ριζοσπάστη με links σε άλλα σχετικά δημοσιεύματα

Μπορείτε να διαβάσετε άλλα δύο άρθρα μου για τους περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου και της έκφρασης στην Ελλάδα:

"Κανένας Νόμος να μην Περιορίζει την Ελευθερία του Λόγου και της Έκφρασης" (Το Βήμα, 10/3/2011)

"Η Προσβολή των Θεσμών" (Το Βήμα, 5 Μαΐου 2011)

Εδώ μπορείτε να συμμετάσχετε σε ένα σχετικό Cause που έχω δημιουργήσει στο Facebook με θέμα την προστασία της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης στην Ελλάδα. Έχει ήδη περίπου 4.000 μέλη.

Όπισθεν ολοταχώς

του Κωστή Παπαϊωάννου

Τα Νέα
16 Φεβρουαρίου 2012

Προ ημερών βουλευτής του ΛΑΟΣ αποκάλυψε ότι με το σχέδιο νόμου για τα ναρκωτικά, «μπορεί ένας πατέρας να κάνει χρήση ηρωίνης παρουσία του 12χρονου παιδιού του...». Προφανώς μέχρι σήμερα τον ασυνείδητο πατέρα συγκρατούσε το αυστηρό νομικό πλαίσιο. Βαδίζοντας στα μονοπάτια που άνοιξε η οξυδερκής παρατήρηση του βουλευτή το ΚΚΕ χαρακτήρισε το νομοσχέδιο έγκλημα, ενώ η Αλέκα Παπαρήγα έκανε λόγο για «εξίσου σοβαρό ζήτημα με τη δανειακή σύμβαση, το PSI και τα άλλα μέτρα». Αποφεύγουμε, με δυσκολία είναι η αλήθεια, τον εύκολο πειρασμό της ταύτισης της «εθνικόφρονος Ορθοδοξίας» με την κομμουνιστική αντίστοιχη. Το ζήτημα είναι ευρύτερο και αφορά μια γενικότερη αναδίπλωση σε συντηρητικότερες θέσεις.

Η δημόσια συζήτηση για την αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών είναι καλό παράδειγμα αυτής της αναδίπλωσης. Οπως επισήμανε και η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη, θεωρητικά το ζήτημα της αποποινικοποίησης είναι κομβικής σημασίας: αφορά μια πράξη αυτοπροσβολής και ο κάθε άνθρωπος δεν μπορεί παρά να έχει δικαίωμα να διαθέτει ελεύθερα το σώμα του, έστω και για να του προκαλέσει βλάβες. Πρακτικά ωστόσο η βαρύτητα του θέματος έχει καταστεί δευτερεύουσα αφού κανείς πλέον δεν βρίσκεται έγκλειστος εξαιτίας μόνο της χρήσης ναρκωτικών. Τα κόμματα που τάσσονται κατά της αποποινικοποίησης (ΝΔ, ΚΚΕ, ΛΑΟΣ) δίνουν μάχη σκληρή μεν αλλά εκτός τόπου και χρόνου. Προκειμένου να καλοπιάσουν τους μικρομεσαίους ψηφοφόρους, αποστρέφουν το βλέμμα από το μείζον, τις μάζες έγκλειστων χρηστών, εξαθλιωμένων και χωρίς σοβαρή πιθανότητα επανένταξης. Αποσιωπούν τις συνθήκες που οδήγησαν τους περισσότερους εκεί: δυσανάλογες ποινές (π.χ. ισόβια) ακόμα και για κατά συνήθεια διακίνηση (όπου εμπίπτουν οι εξαρτημένοι μικροδιακινητές), ελάχιστο όριο ποινής για συνηθισμένη διακίνηση τα 10 χρόνια. Με απλά λόγια, προκειμένου να κάνουν πολιτικό ταμείο καταπίνουν τον κοινωνικό Καιάδα της άμετρης ποινικής καταστολής και διυλίζουν τον κώνωπα της αποποινικοποίησης.

Περισσότερα

Dave Granlund

Africa can remind the world of the capitalist way

by Dambisa Moyo

Financial Times
February 6, 2012

Take a walk in downtown Lagos and you’ll see bustling shopping malls and streets populated not just by domestic restaurant chains but increasingly by global brands like KFC, which will soon have 20 restaurants in Nigeria, and Walmart, which is expected to soon open two flagship stores. At Lagos airport you’ll see planes owned by more than 20 international airlines, from countries such as China, Qatar and Turkey. You will also see many of Nigeria’s nearly 90m mobile phone subscribers who together sustain four major telecommunications companies.

Capitalism is alive and well in Africa. Some observers will worry about the recent violence arising from the removal of fuel subsidies. The truth is that today’s Nigeria is strong enough to avoid a protracted crisis. This is down to the growing power of the African consumer. A decade or two ago, the rash subsidies decision taken by President Goodluck Jonathan could have brought the country near to a full political meltdown. But in 2012, Nigerian consumers want to buy their groceries and get back to work; they have too much vested in the economy. It’s a pattern mirrored across the continent.

Africa is quietly catching up after a period of isolation from the rest of the world between the late 1990s through to 2008. Policymaking has justifiably been criticised for its multi-decade approach of ring-fencing Africa. This created an “us-versus-them” culture, which hinged on one set of development policies – trade, foreign direct investment, capital market access – for certain countries like China, India, Brazil, but prescribed an aid-centric policy for other (mainly African) countries.

This catalogue of policies prompted the economist Paul Collier to caution that many African countries were “shearing off” from the rest of the world. In part, as a consequence, although Africa is home to nearly 1bn people, the continent’s share of world trade hovers around 2 per cent. Meanwhile, of roughly $1.12tn worth of total global foreign direct investment in 2010, sub-Saharan Africa received a paltry 3 per cent. However, this is about to dramatically change.

More

                        

The Torture Memos, 10 Years Later

by Andrew Cohen

Atlantic
February 6, 2012

On February 7, 2002 -- ten years ago to the day, tomorrow -- President George W. Bush signed a brief memorandum titled "Humane Treatment of Taliban and al Qaeda Detainees." The caption was a cruel irony, an Orwellian bit of business, because what the memo authorized and directed was the formal abandonment of America's commitment to key provisions of the Geneva Convention. This was the day, a milestone on the road to Abu Ghraib: that marked our descent into torture -- the day, many would still say, that we lost part of our soul.

Drafted by men like John Yoo, and pushed along by White House counsel Alberto Gonzales, the February 7 memo was sent to all of the key players of the Bush Administration involved in the early days of the War on Terror. All the architects and functionaries who would play a role in one of the darker moments in American legal history were in on it. Vice President Dick Cheney. Attorney General John Aschroft. Secretary of State Donald Rumsfeld. CIA Director George Tenet. David Addington. They all got the note. And then they acted upon it.

When we talk today of the "torture memos," most of us think about the later memoranda, like the infamous "Bybee Memo" of August 1, 2002, which authorized the use of torture against terror law detainees. But those later pronouncements of policy, in one way or another, were all based upon the perversion of law and logic contained in the February 7 memo. Once America crossed the line 10 years ago, the memoranda that followed, to a large extent, were merely evidence of the grinding gears of bureaucracy trying to justify itself.

There will likely be other opportunities in 2012 to look back at some of those other memos. Perhaps Jay S. Bybee himself, inexplicably rewarded for his role in the scandal by getting a federal judgeship, will say something. Let's leave that for the dog days of August. Today is a day instead to look at one of the first of these odious documents. It is a day to note how simple and easy it was, it still is, for political leadership to make monumental decisions on our behalf without really telling us -- or by simply telling us something that isn't true.

This is not a nostalgic indictment of the Bush Administration's approach to the detainees. Ten years later, the topic is still timely. Right now, another administration is justifying another extraordinary departure from American legal policy-- the assassination of U.S. citizens abroad, with drone strikes, in a secret manner, without affording those citizens any due process. Trust us, the Bush folks said, when it comes to treatment of detainees. Trust us, the Obama White House says, now when it comes to which citizens we are entitled to kill without trial.

More

The how-to guide to toppling tyrants

by Alec Russell

Financial Times
February 5, 2012

George B. N. Ayittey, an expert in the nature and flaws of tyranny, explains why undermining dictators is a science that requires time and thought.

When do dictatorships reach their tipping point? What is it about veteran autocrats that they delude themselves about the stability of their regime even as their last citadel is about to be stormed? Is it right to conclude, to paraphrase Tolstoy, that all unhappy (for that read, troubled) dictatorships are unhappy in their own way ... ? Or are there enduring lessons about the nature of their rule that will enlighten us about the prospects of Syria’s Bashar al-Assad?

Amid the stirring events of the past year, as one Arab despot after another has fallen by the wayside, a spellbound watching world has been avidly posing such questions. Vast businesses and critical alliances depend on the answers. Also, of course, for those not enduring it, tyranny – and its toppling – is compelling spectator sport. Herodotus was merely the first known chronicler to latch on to autocratic myopia as a source of great copy.

Who of adult age in 1989 did not watch and then watch again the grainy footage showing the bewilderment on the face of Nicolae Ceausescu as he stood on the balcony of Romania’s Central Committee building on a freezing December day? As so many times before, he had had factory workers bussed in to acclaim him. Yet as he gazed out, chants of “Timisoara” (pronounced Teemeeeshwara), the small town where his forces had massacred scores of protesters, rippled through the air.

That was the fairytale model for the ousting of Hosni Mubarak, just a year ago. Then, of course, there was the more violent variant on the theme: the downfall of Muammer Gaddafi, ranting to the last about his imminent comeback. To those fortunate enough to live in freedom it is easy to think that the moral is clear: all dictators grow complacent and will ultimately fall. Sic semper tyrannis!

More

Havel Lives

by Karel Schwarzenberg, Desmond Tutu and Richard von Weizsäcker

Project Syndicate
February 3, 2012

The death of Václav Havel, the former president of Czechoslovakia and the Czech Republic, has been marked with mourning around the world. For his friends, the loss is overwhelming, but we all take comfort from the fact that his courage and his ideas helped to change our world for the better, and are still continuing to do so.

Throughout his life, Havel was an unconquerable fighter for freedom and human dignity. He was the leader of the Velvet Revolution, which brought communism to a peaceful end in his homeland, a dissident intellectual who, by his unswerving conscientiousness and disciplined, down-to-earth idealism, led his compatriots in their struggle to overcome the totalitarian mindset in the years after they regained their freedom. Indeed, that mental liberation remains a living, essential part of Havel’s legacy.

But Havel not only changed his society and Europe; he also set an example for all who struggle for freedom. That his words and ideas are now finding resonance not only in Europe, but also in Asia, Africa, and elsewhere attests to the cogency and rigor of his vision. Each day, it seems, the power of the powerless is confirmed anew.

Havel’s stress on truth, and on not collaborating in lies, may have been the deepest core of his thought. It is truth that makes us free. And our power as free people arises from our refusal to consent willingly to lies. The powerful cannot force us to lie, except by altering our minds.

More

Shame and Anger in Cairo

by Sarah A. Topol

New York Times
February 3, 2012

On the night of Jan. 25, on the anniversary of the protest that launched Egypt’s 18-day uprising, Tahrir Square was still packed from the day’s demonstration: shrouded in an ominous haze of pollution, burning garbage, celebratory fireworks and smoke from baked sweet-potato stands.

I was navigating my way through the crush of bodies when I saw the twinkle in his eye: a kid in his late teens or early 20s with a friend headed straight for me. Suddenly, part of me knew it was coming. In retrospect, it was totally obvious.

As I passed him, I felt it: a hand on my behind, fingers clenching for a handful of flesh through jeans. It happens so often, I didn’t even turn around, didn’t yell, didn’t grab him. I just kept walking.

Sexual harassment — actually, let’s call it what it is: assault — in Egypt is not just common. It’s an epidemic. It inhabits every space in this society, from back alleys to the birthplace of the newest chapter of Egyptian history. A 2008 study by the Egyptian Center for Women’s Rights found that 98 percent of foreign female visitors and 83 percent of Egyptian women have experienced sexual harassment. Sixty-two percent of men admitted to harassing women, while 53 percent blame women for “bringing it on.”

There’s a part of me that knows I was ‘‘asking for it’’ that night because I was walking alone at 9 o’clock in a dark, crowded place. Just like I ask for it in broad daylight — because I’m a breathing member of the female gender. I’m tired of it, and so are Egyptian women.

More