Thursday, March 10, 2011

Κανένας Νόμος να μην Περιορίζει την Ελευθερία του Λόγου και της Έκφρασης

του Αριστείδη Χατζή

Το Βήμα

10 Μαρτίου 2011

Στις 4 Οκτωβρίου 1976 ο Frank Collin, ηγέτης μιας μικρής ομάδας νεοναζί στο Σικάγο ζήτησε άδεια για να παρελάσει με την ομάδα του στο προάστιο Σκόκι. Οι δημοτικές αρχές έθεσαν κάποιες προϋποθέσεις που καθιστούσαν αδύνατη την παρέλαση και οι νεοναζί κατέφυγαν στα δικαστήρια.

Στις 28 Απριλίου 1977 το τοπικό δικαστήριο δικαίωσε τον δήμο καθώς στο Σκόκι οι 40.000 από τους 70.000 κατοίκους του ήταν εβραϊκής καταγωγής, οι 5.000 μάλιστα από αυτούς ήταν επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος. Γι’ αυτό άλλωστε οι νεοναζί επέλεξαν το Σκόκι για την παρέλασή τους. Στην παρέλαση αυτή σχεδίαζαν να φορέσουν στολές του γερμανικού ναζιστικού κόμματος και να φέρουν σημαίες με σβάστικες.

Ο στόχος των ναζί ήταν προφανής: η παρέλαση μπροστά από τα σπίτια ανθρώπων που επέζησαν από το ολοκαύτωμα ή έστω ανθρώπων που έχασαν αγαπημένα πρόσωπα σ’ αυτό θα προκαλούσε ισχυρή ψυχική οδύνη στον εβραϊκής καταγωγής πληθυσμό του Σκόκι.

Αυτό ισχυρίστηκαν οι δικηγόροι της κοινότητας του Σκόκι στα δικαστήρια, τονίζοντας ακόμα ότι ο λόγος μίσους, ο ρατσιστικός και μισαλλόδοξος λόγος, δεν θα πρέπει να προστατεύεται καθώς ισοδυναμεί με φυσική βία (και ορισμένες φορές είναι πολύ πιο οδυνηρός). Επιπλέον η παρουσία των Ναζί στο Σκόκι θα οδηγούσε οπωσδήποτε σε βίαιες συγκρούσεις που δεν θα μπορούσαν να ελεγχθούν από τις αρχές.

Όμως οι νεοναζί βρήκαν έναν ανεπιθύμητο γι’ αυτούς σύμμαχο. Την American Civil Liberties Union (ACLU), τη μεγαλύτερη φιλελεύθερη οργάνωση προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων στις Η.Π.Α. Η ACLU κατέφυγε στα ομοσπονδιακά δικαστήρια και κέρδισε εκ μέρους των νεοναζί όλες τις δικαστικές διαμάχες με αποκορύφωμα τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολιτείας του Ιλλινόι και του 7ου Περιφερειακού Εφετείου.

Τα αμερικάνικα δικαστήρια δικαίωσαν ουσιαστικά όχι τους Ναζί (που τελικά δεν παρέλασαν στο Σκόκι) αλλά την ACLU που έδωσε και συνεχίζει να δίνει αγώνες για την μεγαλύτερη δυνατή προστασία της ελευθερίας του λόγου και της έκφρασης που την έχει κατοχυρώσει η περίφημη πρώτη τροποποίηση του Αμερικανικού Συντάγματος:

«Το Κογκρέσο δεν θα θεσπίσει κανένα νόμο που να περιορίζει την ελευθερία του λόγου ή του τύπου.»

Και «όταν λέμε κανέναν, εννοούμε κανένα νόμο» έλεγε ο ανώτατος αμερικανός δικαστής Hugo Black. Αν και η ACLU έχασε 30.000 μέλη και $500.000 σε εισφορές δεν υποχώρησε, ενώ πολλοί από τους δικηγόρους της που υπερασπίστηκαν με πάθος το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης των ναζί ήταν εβραϊκής καταγωγής.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ


Εδώ θα βρεις το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με θέμα «Καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του Ποινικού Δικαίου»

Εδώ, εδώ και εδώ θα βρείς περισσότερα για την πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των Η.Π.Α. και εδώ και εδώ για την πρόσφατη απόφαση του Richard Posner στο 7ο Περιφερειακό Εφετείο των Η.Π.Α. Διάβασε επίσης το σχετικό άρθρο του Πάσχου Μανδραβέλη για τις Η.Π.Α.

Εδώ θα δείτε πώς αντέδρασαν οι αμερικανοί γελοιογράφοι (όλων των ιδεολογικών αποχρώσεων) στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Η μονογραφία του Σταύρου Τσακυράκη έχει δυστυχώς εξαντληθεί. Ειδικά για το ζήτημα του ρατσιστικού λόγου βλ. το βιβλίο του Χαράλαμπου Ανθόπουλου, Προστασία κατά του Ρατσισμού και Ελευθερία της Πληροφόρησης: Ένα Συνταγματικό Δίλημμα (2000). Θα το βρεις εδώ.

Για το ελληνικό σχέδιο νόμου διάβασε εδώ και εδώ άρθρα του Πάσχου Μανδραβέλη στην Καθημερινή και εδώ άρθρο του Νάσου Θεοδωρίδη στην Αυγή.

Εδώ θα βρεις το blog του νομικού Βασίλη Σωτηρόπουλου ο οποίος έχει αρκετά διαφορετικές απόψεις από τις δικές μου και υπερασπίζεται με ενδιαφέροντα επιχειρήματα την ποινικοποίηση του ρατσιστικού και μισαλλόδοξου λόγου.

Εδώ, εδώ, εδώ και εδώ μπορείς να βρεις online editions του On Liberty του John Stuart Mill.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ SKOKIE 

Διάβασε το άρθρο του Geoffrey R. Stone, "Remembering the Nazis in Skokie"

και το πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ των New York Times

Βλ. εδώ την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των Η.Π.Α.

Μάθε περισσότερα για την American Civil Liberties Union

Για περισσότερες πληροφορίες διάβασε ένα από τα παρακάτω βιβλία:



και δες αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα τηλεταινία: