Το Βήμα
3 Φεβρουαρίου 2011
Η απόφαση του Δ' τμήματος του ΣτΕ που κηρύσσει αντισυνταγματικό τον νόμο του 2010 για την ιθαγένεια έχει εντελώς περίεργη νομική θεμελίωση. Η βασική λογική της είναι ότι η κυριότερη έννοια του Συντάγματος είναι το «έθνος», και μάλιστα το «φυλετικό έθνος», αυτό που προκύπτει από την φυσική συγγένεια.
Η συνταγματικη θεμελίωση του δικαίου της ιθαγένειας βρίσκεται όμως στο άρθρο 4 παρ. 3 το οποίο λιτά ορίζει ότι «Έλληνες πoλίτες είναι όσoι έχoυν τα πρoσόντα πoυ oρίζει o νόμoς». Η ερμηνεία της διάταξης θα πρέπει να ξεκινά από την θέση ότι ο νομοθέτης έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια, με τις εξαιρέσεις φυσικά των γενικών αρχών της ισότητας και των άλλων συνταγματικών δικαιωμάτων. Παρόλα αυτά, το Δ' τμήμα επικαλείται άλλες, άσχετες, διατάξεις οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν συντηρητικές, π.χ. τις διατάξεις περί παιδείας και θρησκευτικής συνείδησης, την προστασία της οικογένειας, την διάταξη που λέει ότι οι βουλευτές αντιπροσωπεύουν το «έθνος». Η απόφαση αγνοεί άλλα άρθρα του Συντάγματος που αναγνωρίζουν την ατομική ελευθερία και το δικαίωμα στη διαφορετικότητα. Θυμίζω ότι ο νόμος εισήγαγε στην Ελλάδα ρυθμίσεις που υπάρχουν σε άλλες δημοκρατικές χώρες, όπως τις ΗΠΑ και τη Βρετανία εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η βασική θεμελίωση του ΣτΕ είναι ότι το Σύνταγμα απαιτεί «γνήσιο δεσμό των αλλοδαπών προς το ελληνικό έθνος», και απαιτεί από τον νομοθέτη να μην «αναιρεί τον εθνικό χαρακτήρα του κράτους» και άρα να μην πολιτογραφεί μή «εθνικόφρονες» ξένους.
Φυσικά αυτές οι ιδέες περί «έθνους» και απαιτούμενης «εθνικοφροσύνης» δεν έχουν καμμία σχέση με το Σύνταγμα της Ελλάδας. Το Σύνταγμά μας δεν απαιτεί ούτε από τους έλληνες ούτε από τους ξένους να έχουν οιοδήποτε φρόνημα ή οιοδήποτε αίμα. Ευτυχώς οι έλληνες έχουν την ελευθερία να επιλέγουν τις πολιτικές τους ιδέες, την θρησκεία τους και την οικογένειά τους. Φυσικά, πολλοί υποστηρικτές της άκρας δεξιάς διαφωνούν με τα δικαιώματα αυτά και εμφορούμενοι από τα διδάγματα των ρομαντικών εθνικιστών του 19ου αιώνα, ελπίζουν να δουν την χώρα μας «ομοιογενή» και «εθνικά καθαρή», όπως ήθελε ο Παττακός και όπως την θέλει σήμερα ο κ. Καρατζαφέρης.
Περισσότερα
