Σαν Φραντσίσκο των Βαλκανίων

της Ξένιας Κουναλάκη

Καθημερινή
28 Φεβρουαρίου 2013

Το στρίβειν διά του διαλόγου είναι δοκιμασμένη μέθοδος στην Ελλάδα. Οποτε θέλει κάποιος να κερδίσει λίγο χρόνο ή να αποφύγει να πάρει αποφάσεις, καταφεύγει στη δημόσια διαβούλευση. Την πεπατημένη ακολούθησε και ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αντώνης Ρουπακιώτης, απαντώντας σε ερώτηση των βουλευτών της ΔΗΜΑΡ Μαρίας Γιαννακάκη και Μαρίας Ρεπούση για τη θεσμική αναγνώριση της ελεύθερης συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου: υποσχέθηκε ότι θα ανοίξει η συζήτηση.

Με ποιους ακριβώς σκοπεύει να συνομιλήσει για το ζήτημα, δεν μας εξήγησε. Μήπως με την Ιεραρχία, που μέχρι πρότινος θεωρούσε την ομοφυλοφιλία «κουσούρι» και «κράζουσα αμαρτία»; Με το ΕΣΡ, που μοιράζει πρόστιμα όταν προβάλλονται φιλιά μεταξύ ομοφυλοφίλων ή ταινίες όπως η «Στρέλλα» στην τηλεόραση; Με τους χιουμορίστες συμβούλους του πρωθυπουργού, που καταγγέλλουν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι προστατεύει «τον κάθε Πακιστανό / Αφγανό / Σομαλό κ.λπ., gay λαθρομετανάστη, που εκτρέφει καρέτα καρέτα», ενώ αποκαλούν απαξιωτικά όσους «δεν φορούν τα παντελόνια» «ντηντήδες»;

Στην πραγματικότητα, στην Ελλάδα έχει καθιερωθεί μια πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία: από το 2008 έχει θεσπιστεί μεν το σύμφωνο συμβίωσης, αλλά μόνο για ζευγάρια διαφορετικού φύλου. Σε καμία άλλη από τις 22 χώρες της Ευρώπης όπου υπάρχει κάποια μορφή νομικής αναγνώρισης της συμβίωσης δεν αποκλείονται από αυτήν τα ζευγάρια ιδίου φύλου, ενώ ήδη σε οκτώ χώρες της Ευρώπης, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα της Γαλλίας, τελούνται γάμοι ομοερωτικών συντρόφων. Ακόμη και στη Γερμανία, και δη σε μια προεκλογική χρονιά, οι συντηρητικοί Χριστιανοδημοκράτες της Αγκελα Μέρκελ εξετάζουν το ενδεχόμενο να αλλάξουν στάση στο θέμα του γάμου ομοφυλοφίλων μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ανοίγει τον δρόμο για τις υιοθεσίες παιδιών από γκέι ζευγάρια.

Περισσότερα

Ίσως κάποτε τα παιδιά μας να μας ρωτήσουν…

του Θανάση Τριαρίδη

Protagon.gr
22 Φεβρουαρίου 2013

Ένας από τους πιο ενεργούς ακτιβιστές στο κίνημα των Αντιρρησιών Συνείδησης στην Ελλάδα, ο θεσσαλονικιός Νίκος Καρανίκας, συνελήφθη στις 20 Φεβρουαρίου 2013 και οδηγήθηκε στο Αυτόφωρο για να δικαστεί από το Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης. Ο Ν. Καρανίκας (42 χρονών σήμερα) είναι αντιρρησίας συνείδησης ο οποίος από το 1995, περίοδο κατά την οποία δεν υφίστατο το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης, και διώκεται συνεχώς για το ίδιο αδίκημα (ανυποταξία). Τη στάση του αυτή την πλήρωσε με φυλάκιση και πολυάριθμες άλλες διώξεις. Το 2000 απαλλάχθηκε για την κατηγορία της ανυποταξίας από το Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης. Ανάμεσα στις πολλές εκδοχές του μιλιταριστικού παραλογισμού που δοκιμάστηκαν απάνω του είναι και αυτή: η αίτησή του το 2000 να αναγνωριστεί ως αντιρρησίας συνείδησης και να εκπληρώσει εναλλακτική υπηρεσία απορρίφθηκε από το Στρατολογικό Γραφείο Βέροιας επειδή θεωρήθηκε ότι έχει υπηρετήσει «στρατιωτική θητεία» (δηλαδή: το χρόνο … φυλάκισής του στις στρατιωτικές φυλακές από τον Αύγουστο μέχρι τον Δεκέμβριο του 1995 – μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2010, πριν το νόμο 3883/2010, όσοι είχαν παρουσιαστεί έστω και για ένα λεπτό στο στρατό δεν είχαν δικαίωμα αίτησης για την εκπλήρωση εναλλακτικής υπηρεσίας).

Η χθεσινή δίωξη του Νίκου Καρανίκα είναι ένα ακόμη ράπισμα στην υπόθεση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα – ράπισμα εκ μέρους του κυρίαρχου εθνικισμού και μιλιταρισμού. Ο στρατός είναι μια φονική μηχανή, είναι η εκπαίδευση του ανθρώπου στην απανθρωπιά, στο μίσος, στον φόνο, στην εξόντωση του συνανθρώπου. Και η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία είναι μια ωμή παραβίαση τουλάχιστον δεκαπέντε θεμελιακών ανθρώπινων δικαιωμάτων: ανάμεσά τους το δικαίωμα της ζωής, της ελευθερίας βούλησης, έκφρασης και πράξης, το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, του αυτοπροσδιορισμού – εν τέλει, του δικαιώματος να μην είμαστε δυνάμει φονιάδες. Αυτός είναι και ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Ένωση καταργεί σταδιακά την υποχρεωτική θητεία (η οποία αποτελεί παρελθόν στις 21 από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) – ενώ η Ελλάδα παραμένει η πιο γνωστή χώρα στην Ε.Ε. για τις σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αντιρρησιών συνείδησης.

Περισσότερα

Αντισημιτισμός και Αριστερά

της Ξένιας Κουναλάκη

Καθημερινή
21 Φεβρουαρίου 2013

Ενας «αντισυμβατικός» Ελληνας καλλιτέχνης, ο Τζίμης Πανούσης, προωθεί τη νέα του παράσταση με έμβλημα «το άστρο του Δαβίδ με τη σβάστικα, ένα σύμβολο που εκφράζει την παγκόσμια πραγματικότητα», όπως εμφανίζεται να εξηγεί στα σχετικά ρεπορτάζ ο «Τζιμάκος». Στις συνεντεύξεις που δίνει, κάνει λόγο για «Εβραιοναζήδες» που «την έχουν κάνει πάρα πολύ καλά τη δουλειά», το γνωστό «οργανωμένο σχέδιο», το οποίο δε μας αποκαλύπτεται ακριβώς γιατί εμπίπτει στη σφαίρα της συνωμοσιολογίας.

Ολα αυτά λέγονται χωρίς να κουνηθεί φύλλο, ουδείς αντιδρά για τον απροκάλυπτο αντισημιτισμό του, τη χυδαία εξίσωση Ναζί και Εβραίων και τη συνεπαγόμενη υποβάθμιση της σημασίας του Ολοκαυτώματος. Στις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες θα είχαν σηκωθεί κι οι πέτρες, εδώ δεν τρέχει κάστανο. Κι αυτό επειδή στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο φορέας της άποψης ανήκει στον χώρο της εξωσυστημικής Αριστεράς, άρα δύσκολα μπορεί να κατηγορηθεί για ακροδεξιά ρητορική και διασπορά μίσους. Πρέπει πλέον να ασχοληθούμε σοβαρά με την ευκολία με την οποία διατυπώνονται τέτοιου είδους θέσεις, λόγος αντισημιτικός, ρατσιστικός, σεξιστικός, όχι μόνον χωρίς να εφαρμόζεται ο περίφημος (ανενεργός μέχρι στιγμής) νόμος περί εχθροπάθειας, αλλά ερήμην οιασδήποτε αντίδρασης από κόμματα, φορείς, κοινωνία των πολιτών. Επιπλέον, μια δεύτερη μεγάλη συζήτηση που πρέπει να ανοίξει είναι ο αντισημιτισμός και η Αριστερά στην Ελλάδα.

Περισσότερα

Armen Alchian (April 12, 1914 – February 19, 2013)

Armen A. Alchian

by Robert Higgs

Independent Institute
February 19, 2013

Arline Alchian Hoel reports that her father, Armen Alchian, “passed away peacefully in his sleep early this morning at his home in Los Angeles.” He was 98 years old.

Armen Alchian was a major figure in the economics profession for more than half a century. At UCLA, where he spent his academic career as a faculty member in the department of economics, he was a legend to generations of graduate students, who were required to take the price theory course he taught in the first year of the program. He used the Socratic method: he simply walked into the class each day and asked a student a question. From that point, the discussion went back and forth between teacher and students. Woe to any student who had arrived unprepared—and sometimes to those who had prepared. Public embarrassment was the price such students had to pay. But in the end, the students came away from the course with a healthy measure of their teacher’s mastery of applied price theory.

And master he was. Besides having a knack for making sense of countless aspects of economic and social life by viewing them as relative-price problems, Alchian helped to blaze trails toward extremely valuable improvements in microeconomic analysis by bringing into the analysis careful treatments of information, uncertainty, transaction costs, and property rights. For him, little difference existed between micro and macro; both were to be understood by using the same basic economic analysis of individual choice.

More

                      

Two Cheers for Capitalism

by Jeffrey Gedmin

Huffington Post
February 19, 2013

Since the 2008 financial crisis bashing banks, bankers and free enterprise has become de rigeur. A current exhibit at the British Museum tells "stories of mismanagement, speculative frenzy, fraud and failure" in Britain from 1700 to present day. The message is ubiquitous. The captains of finance and industry have betrayed us. Free enterprise is failing.

Long before the infamous "greed is good" Gordon Gekko from the 1987 film Wall Street, Hollywood had been churning out sinister corporate villains for decades. The idea of the greedy, exploitative capitalist-obsessing over money, bereft of empathy for his fellow human beings, became embedded in popular culture in the 19th Century. Think Dickens's Scrooge.

I think it's dangerous stuff, these caricatures. Capitalism is indeed in crisis today. We need a way forward. This requires that our gleeful bashers take a breath and back off. For this to happen, free marketeers need to step up.

More

Ο Φιλόσοφος της Ελευθερίας

του Αριστείδης Χατζή

Τα Νέα
15 Φεβρουαρίου 2013

Ο Ρόναλντ Ντουόρκιν (1931-2013), ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους του δικαίου του 20ού αιώνα, πέθανε χθες από λευχαιμία στο Λονδίνο.

Ο Ντουόρκιν γεννήθηκε στο Ρόουντ Αϊλαντ των ΗΠΑ. Σπούδασε νομικά και φιλοσοφία στο Χάρβαρντ και την Οξφόρδη. Δίδαξε φιλοσοφία του δικαίου στο Yale μέχρι το 1969 όταν διαδέχθηκε τον μεγάλο φιλόσοφο Χέρμπερτ Χαρτ στην έδρα θεωρίας του δικαίου της Οξφόρδης. Το 1998 εγκατέλειψε την Οξφόρδη και συνέχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου ενώ από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 δίδασκε ταυτόχρονα και στο Πανεπιστήμιο της Νέα Υόρκης.

Ο Ντουόρκιν ποτέ δεν αρκέστηκε στα θεωρητικά ερωτήματα που έθετε η αναλυτική φιλοσοφία του δικαίου μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Από το πρώτο του έργο (Παίρνοντας τα δικαιώματα στα σοβαρά, 1977) διαπλέκει τη φιλοσοφία του δικαίου με την πολιτική φιλοσοφία και το συνταγματικό δίκαιο. Δεν περιορίστηκε άλλωστε στην έρευνα, στη συγγραφή και στα μαθήματα στα πανεπιστήμια. Ως ένας από τους σημαντικότερους δημόσιους διανοούμενους των ΗΠΑ τα τελευταία 40 χρόνια αρθρογραφούσε συστηματικά στο New York Review of Books για θέματα της επικαιρότητας, υπερασπίζοντας πάντα με πολεμικό τρόπο αλλά και ισχυρά επιχειρήματα τα ατομικά, τα πολιτικά και τα κοινωνικά δικαιώματα.

Διαβάστε εδώ τη συνέχεια του άρθρου

Κατεβάστε το άρθρο σε PDF (όπως εκτυπώθηκε στα Νέα)

Διαβάστε τις νεκρολογίες στους New York Times, Guardian, Washington Post, Financial Times, Independent, Daily Telegraph, American Lawyer, τα κείμενα των Randy Barnett, Richard Epstein, Jim Fleming, Cass Sunstein και Lawrence Solum, ένα παλαιότερο κείμενο του Norman Barry και οπωσδήποτε το αφιέρωμα του New York Review of Books.

Διαβάστε στα ελληνικά τα άρθρα των Δημήτρη Κυρίτση, Γιάννη Μπασκόζου και Παύλου Σούρλα.

Τα σημαντικότερα έργα του Ronald Dworkin

Ελληνικές Μεταφράσεις

• Φιλελευθερισμός, Μτφ. Φιλήμων Παιονίδης. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σάκκουλα, 1992.
• Ισότητα: Ισότητα Ευημερίας, Ισότητα των Πόρων, Μτφ. Γρηγόρης Μολύβας. Αθήνα: Πόλις, 2006.
• Η Αυτοκρατορία του Νομου, Μτφ. Θάνος Σαμαρτζής, Αθήνα: Ευρασία, 2010.
• H Αμερικανική Δημοκρατία σε Κίνδυνο, Μτφ. Ευαγγελία Γούση, Επ. Γρηγόρης Μολύβας, Αθήνα: Πόλις 2010.
• Το Δίκαιο της Ελευθερίας: Η Ηθική Ανάγνωση του Αμερικανικού Συντάγματος, Μτφ. Χριστίνα Χαλανούλη, Επ. Γιάννης Τασόπουλος & Αλκμήνη Φωτιάδου. Αθήνα: Παπαζήσης, 2010.

ΑΡΘΡΑ 

• "Η Υπόθεση Bork: Αρχική Πρόθεση, Αντικειμενική Ερμηνεία και Πολιτικός Καιροσκοπισμός στο Συνταγματικό Δίκαιο", Μτφ. Γ. Τράντας, Το Σύνταγμα 14: 266-289 (1988)
• "Αντικειμενικότητα και Αλήθεια", Μτφ. Νάντια Κανελλοπούλου, Ισοπολιτεία 1: 15-91 (1997)
• "Τρομοκρατία και Ατομικές Ελευθερίες, Μτφ. Γιώργος Σιδερής, Ισοπολιτεία 7: 197-223 (2003)
• "Ο Rawls και το Δίκαιο", Μτφ. Δημήτρης Κυρίτσης, Ισοπολιτεία 8: 75-108 (2004).

Ευχαριστώ τον συνάδελφο και φίλο Φιλήμονα Παιονίδη για τη βοήθεια στην καταγραφή της ελληνικής βιβλιογραφίας/αρθρογραφίας του Ronald Dworkin.

Ο Δημήτρης Δημητράκος για την Ανοικτή Κοινωνία

Συζήτηση του Δημήτρη Δημητράκου με τον Δημήτρη Σκάλκο στην εκπομπή "Absolute Politics"

Amagi Radio
12 Φεβρουαρίου 2013

O Ομ. Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτρης Δημητράκος συζητά για θέματα όπως ο Karl Popper και οι προϋποθέσεις της ανοικτής κοινωνίας (open society), η απομάγευση του κόσμου (Weber), ο ολοκληρωτισμός και η συλλογική στοχοθεσία, ο φόβος απέναντι στην ελευθερία, η νομοκρατία (rule of law), ο φιλελευθερισμός, ο F.A. Hayek, ο λαϊκισμός, οι θεσμοί, η κουλτούρα του διαλόγου, η διαψευσιμότητα (falsifiability), η αναθεώρηση του Συντάγματος, η προσοδοθηρία, η κοινωνική μηχανική (social engineering) και τέλος η Ελλάδα ως μιας κακής ποιότητας αλλά ανοικτή κοινωνία.

Absolute Politics -12/02/2013 by Amagiradio on Mixcloud

Εθνος ερμητικά κλειστό

του Κωστή Παπαϊωάννου

Τα Νέα
13 Φεβρουαρίου 2013

Ο ευρύς δημόσιος σχολιασμός για την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για την ιθαγένεια των μεταναστών εστιάζεται στο ίδιο το περιεχόμενο της απόφασης αλλά και στην αποτίμηση του ρόλου τον οποίο επιφύλαξε για τον εαυτό του το δικαστήριο. Αποτολμώντας μια πρώτη προσωπική εκτίμηση, θα λέγαμε ότι η απόφαση ενδεχομένως να μη δικαιολογεί τις ουρανομήκεις ιαχές ορισμένων πολέμιων του ισχύοντος νόμου για την ιθαγένεια. Ο ενθουσιασμός τους αντιστοιχεί περισσότερο στις προηγούμενες διαρροές της απόφασης, μένει όμως να αποδειχθεί εάν θα επιβεβαιωθεί από τις επόμενες εξελίξεις για το ζήτημα της ιθαγένειας.

Η απόφαση είναι πάντως προφανέστατα αρνητική. Εμβληματική η διατύπωση του δικαστηρίου πως τα έθνη και οι λαοί «δεν είναι οργανισμοί ασπόνδυλοι και δημιουργήματα εφήμερα αλλά παριστούν διαχρονική ενότητα», η οποία φέρεται να προϋποθέτει σωρευτικά «σχετικώς σταθερά ήθη και έθιμα, κοινή γλώσσα με μακρά παράδοση, στοιχεία τα οποία μεταβιβάζονται από γενεά σε γενεά», που θα διαταρασσόταν από «προσθήκη απροσδιορίστου αριθμού προσώπων ποικίλης προελεύσεως». Εκπλήσσει η διεκδίκηση από το δικαστήριο ενός ρόλου «υπεριστορικού σοφού γέροντα», ο οποίος υπερίπταται της ζώσας κοινωνίας και συνομιλεί απευθείας με την Ιστορία. Επιλέγει μια (στενή και πάντως συζητήσιμη, όπως κάθε άλλη) θεωρητική προσέγγιση της έννοιας του έθνους, την αναγορεύει σε αυθεντική και αυτονόητη επιχειρώντας να την αναγάγει σε συνταγματική επιταγή. Η εμφατική εμμονή στη μία και μόνη αντίληψη περί έθνους οδηγεί το δικαστήριο και σε μια ιδιότυπη πρόσληψη των σχέσεων του ατόμου με την κοινότητα. Οι γνωστοί δεσμοί (πολιτικοί, συνειδησιακοί, κοινωνικοί, νομικοί και άλλοι) που θεμελιώνουν την κοινωνική συνύπαρξη οφείλουν να υποχωρούν (προφανώς ως ατελείς σπόνδυλοι) μπροστά σε ό,τι το δικαστήριο αντιλαμβάνεται ως γνήσιους δεσμούς με το έθνος. Ετσι όμως η όλη προβληματική για την κτήση ιθαγένειας εκτοπίζεται από το πολιτικό και πολιτειακό επίπεδο σε ένα άλλο πεδίο που οφείλει πρωτίστως να προκαλεί μεταφυσικό δέος και φόβο. Κυριαρχεί η έννοια της κληρονομικότητας, ως μόνης οδού που οδηγεί στη σφυρηλάτηση γνήσιων δεσμών με το έθνος, ενώ κάθε άλλη οδός μπορεί να νοείται μόνο ως εξαίρεση.

Περισσότερα

If Only We Were Swedenizing

by James Pethokoukis

National Review
February 11, 2013

In President Barack Obama’s Election Night and inaugural speeches, he made it clear there would be no centrist pivot in his second term. Forward, 51 percent of my fellow Americans, to a more egalitarian, tolerant, and communal future!

The president’s State of the Union speech on Tuesday will likely flesh out that vision as it applies to the federal budget, income inequality, and the environment. The era of Big and Getting Bigger Government is here to stay, he’ll surely admit. Higher taxes on the rich and business will be presented as a small price to pay for an expanded safety net and greater economic security. Don’t worry, middle-class Americans, the “dad of the country” — to use comedian Chris Rock’s recent description — will make it all better.

Given all that, it seems like good news that The Economist has just published a paean to Nordic-style, cozy capitalism, calling the Viking on its February 2 cover “The Next Supermodel.” After all, isn’t that what Father Obama is hell bent on accomplishing, the Swedenization of America with a supersized welfare state, confiscatory taxes, and greater income equality? The next thing you know, Michelle will be hiring Ikea to remodel the Oval Office. Out with the stuffy Resolute desk, in with the clean, modern lines of the Vika Gruvan model.

We should be so lucky. While America is moving left, Scandinavia is moving right. As The Economist points out, Scandinavia’s socialist image is badly out of date. Sweden is the largest of the Nordics and perhaps the best example of their embrace of market capitalism. Over the past 20 years, Sweden’s public spending has declined from three-quarters of GDP to just over half. Its corporate tax rate is half of America’s, its annual deficit a rounding error of just 0.3 percent of GDP.

More

Give Me Your Tired, Your Poor and Your Economists, Too

by N. Gregory Mankiw

New York Times
February 9, 2013

All the recent talk in Washington about reforming immigration policy brings to mind Pat Paulsen, the comedian who, every four years, conducted faux campaigns for president.

“All the problems we face in the United States today,” Mr. Paulsen would say, “can be traced to an unenlightened immigration policy on the part of the American Indian.”

That quip contains a deep truth. Almost all Americans today are beneficiaries of a policy that welcomed our ancestors when they arrived at the border.

As an economist, I am often surprised at the hostility that some segments of the population express toward immigration. Most members of my profession are far more receptive to it, and for three main reasons.

First, many economists, especially conservative ones, have a libertarian streak. Ever since Adam Smith taught us about the wonders of free markets and the magic of the invisible hand, we have been loath to prohibit mutually advantageous trades between consenting adults. If an American farmer wants to hire a worker to pick fruits and vegetables, the fact that the worker happens to have been born in Mexico does not seem a compelling reason to stop the transaction.

More

«Στο σκαμνί» η Ελλάδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα

Το Βήμα
10 Φεβρουαρίου 2013

Το φαινόμενο της αστυνομικής βίας είναι εκτεταμένο και συστημικό, αναφέρουν διεθνείς οργανώσεις, νομικοί και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Η ατιμωρησία των αστυνομικών οργάνων από τους ανωτέρους τους, σε συνδυασμό με την απροθυμία της Δικαιοσύνης να διερευνήσει τις καταγγελίες, έχει επιβάλει ένα καθεστώς όπου η βία αυτή θεωρείται δεδομένη. Οι υπόγειες σχέσεις της Αστυνομίας με τη Χρυσή Αυγή, που τον τελευταίο καιρό έχουν ενταθεί, διαχέουν την ατιμωρησία και σε ομάδες πολιτών, κάνοντας το σκηνικό όλο και πιο ζοφερό.

«Υπάρχουν πολυάριθμα περιστατικά πολιτών που έχουν κακοποιηθεί από την Αστυνομία. Από την έρευνά μας προκύπτει ότι τα προβλήματα είναι συστημικά. Μιλάμε για πρακτικές βαθιά ριζωμένες στη λειτουργία της Ελληνικής Αστυνομίας και βλέπουμε ότι υπάρχει ένα διάχυτο κλίμα ατιμωρησίας. Το βασικό μοτίβο που παρατηρούμε είναι η μεταχείριση εκ μέρους των ελλήνων αστυνομικών, αλλά και των σωμάτων ασφαλείας γενικότερα, μιας δυσανάλογης και απρόκλητης βίας» αναφέρει η κυρία Μάρω Σαββοπούλου, υπεύθυνη Επικοινωνίας του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας.

«Το φαινόμενο άσκησης αστυνομικής βίας εναντίον ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, όπως είναι οι μετανάστες, ή ανήκουν στον λεγόμενο αντιεξουσιαστικό χώρο είναι εξαιρετικά εκτεταμένο» σημειώνει η δικηγόρος κυρία Ιωάννα Κούρτοβικ και προσθέτει και μια τρίτη κατηγορία: «Είναι πολύ συχνά τα περιστατικά αστυνομικής βίας προς άτομα που συλλαμβάνονται για εγκλήματα ιδιαίτερα σοβαρά ή και αποτροπιαστικά, όπου δεν υπάρχει κοινωνική ευαισθησία, οπότε η άσκηση αστυνομικής βίας σε αυτές τις περιπτώσεις παρακάμπτεται σιωπηρά και μοιάζει να έχει κοινωνική συναίνεση».

Το κοινό χαρακτηριστικό σε όλες τις περιπτώσεις είναι, όπως παρατηρεί η κυρία Κούρτοβικ, ότι οι δράστες αστυνομικοί «έχουν την πλήρη κάλυψη των ανωτέρων τους, γεγονός που τους δημιουργεί την αίσθηση ότι λειτουργούν σε ένα καθεστώς απόλυτης ατιμωρησίας. Αξίζει να πούμε ότι όσες φορές έχουμε τυχόν καταφέρει να ενεργοποιήσουμε τις νομικές διαδικασίες για τη δίωξη των δραστών έχουμε απογοητευθεί, γιατί υπάρχει προφανής απροθυμία των δικαστικών αρχών να ασκήσουν δίωξη εναντίον αστυνομικών οργάνων και σπανίως φθάνουν τέτοιες υποθέσεις στο ακροατήριο. Και οι ελάχιστες αυτές υποθέσεις, όταν δεν οδηγούν σε απαλλαγή ή ασήμαντες ποινές, οδηγούνται στην παραγραφή από συστηματικές καθυστερήσεις» σημειώνει η κυρία Κούρτοβικ.

Περισσότερα

Η εσχάτη πλάνη

του Σταύρου Τσακυράκη

Τα Νέα
9 Φεβρουαρίου 2013

Η απόφαση 460/2013 της Ολομέλειας του ΣτΕ για την ιθαγένεια επιβεβαίωσε τελικά τις διαρροές και έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις που επέτρεπαν την απόκτηση της ιθαγένειας από παιδιά αλλοδαπών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα ή από παιδιά αλλοδαπών που έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τουλάχιστον έξι τάξεις ελληνικού σχολείου. Στην πρώτη περίπτωση ο νόμος έθετε ως προϋπόθεση και οι δύο γονείς να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα επί τουλάχιστον πέντε συνεχή έτη, στη δεύτερη να διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα. Σε αντίθεση με την απόφαση του Τμήματος που είχε προηγηθεί και η οποία προσήπτε στον νομοθέτη ότι δεν έθετε προϋποθέσεις που τεκμηριώνουν την ένταξη των αλλοδαπών στο ελληνικό έθνος, η απόφαση της Ολομέλειας προσάπτει τη μη τήρηση ουσιαστικών κριτηρίων τα οποία τεκμηριώνουν τον γνήσιο δεσμό αυτών προς την ελληνική κοινωνία. Θα προσπαθήσω να δείξω ότι πρόκειται για την έσχατη πλάνη, που δεν είναι πολύ καλύτερη της πρώτης.

Είναι γνωστό ότι το Σύνταγμα δεν θέτει ρητά κανέναν περιορισμό στον νομοθέτη για τις προϋποθέσεις απόκτησης ιθαγένειας. Κατά το σκεπτικό της απόφασης, ο νομοθέτης είναι μεν κατ' αρχήν ελεύθερος να προσδιορίζει τις προϋποθέσεις κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας, «υπόκειται, όμως, σε τυχόν προκύπτοντες από άλλες συνταγματικές διατάξεις και αρχές περιορισμούς». Ποιοι περιορισμοί προκύπτουν από άλλες συνταγματικές διατάξεις; Η απόφαση της Ολομέλειας επαναλαμβάνει και αυτή όλες τις διατάξεις που περιέχουν τη λέξη «έθνος», αλλά δεν προχωρεί στη σκέψη ότι αυτές απαιτούν τεκμηρίωση δεσμού του αλλοδαπού με το έθνος. Οι διατάξεις αυτές θέτουν «ελάχιστο[...] όρο[...] και όριο των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων για την απονομή της ελληνικής ιθαγένειας [... την] ύπαρξη γνησίου δεσμού του αλλοδαπού προς το ελληνικό κράτος και την ελληνική κοινωνία.» (Στο σημείο αυτό ανθίσταμαι στον πειρασμό να σχολιάσω τις σχετικές περιγραφές για το αν το κράτος και η κοινωνία είναι ή όχι «ασπόνδυλοι οργανισμοί» ή «δημιουργήματα εφήμερα»).

Ο δεσμός λοιπόν με την ελληνική κοινωνία και το κράτος είναι αυτή τη φορά το αποφασιστικό κριτήριο. Η απόφαση βέβαια τον θέλει να είναι και «γνήσιος», χαρακτηρισμός που δεν είναι σαφές ούτε τι ακριβώς σημαίνει ούτε από πού προκύπτει. Βοηθάει όμως τους δικαστές της πλειοψηφίας να προχωρήσουν στο επόμενο αποφασιστικό βήμα: «Κατ' απόκλιση του δικαίου καταγωγής (ius sanguinis), μπορεί ο νομοθέτης να προβλέψει τρόπους απόκτησης βάσει του δικαίου εδάφους (ius solis) και περαιτέρω να θεσπίζει για τις περιπτώσεις αυτές και τυπικά κριτήρια, όπως είναι η νόμιμη παραμονή στη χώρα και η διάρκεια αυτής, αλλά θα πρέπει να τα συνδυάζει και με ουσιαστικά κριτήρια, ούτως ώστε να τεκμηριώνεται ο γνήσιος δεσμός του αλλοδαπού προς την ελληνική κοινωνία, δηλαδή η ενσωμάτωση του αλλοδαπού προς την ελληνική κοινωνία». Με απλά λόγια, ο γνήσιος δεσμός είναι κατά βάση το δίκαιο καταγωγής και οι αποκλίσεις από αυτόν επιτρέπονται μόνον αν τεκμηριώνεται παραπλήσιος δεσμός. Η συνέχεια της σκέψης είναι ότι η τεκμηρίωση ενός τέτοιου δεσμού, με τη σειρά της, προϋποθέτει εκτός από τα τυπικά κριτήρια να προβλέπονται και ουσιαστικά.

Περισσότερα