Monday, July 12, 2010

Δημοκρατία και τα όρια της πλειοψηφίας

του Νίκου Αλιβιζάτου

Το Βήμα των Ιδεών
4 Μαίου 2007

Πριν από την «υπόθεση των ταυτοτήτων», το 2000, το ζήτημα δεν είχε ποτέ απασχολήσει στη χώρα μας πέρα από έναν μικρό κύκλο διανοουμένων: στη δημοκρατία, μπορεί η πλειοψηφία να αποφασίζει για τα πάντα; Ή μήπως υπάρχουν θέματα για τα οποία οι περισσότεροι- είτε πρόκειται για τους ίδιους τους πολίτες είτε για τους αντιπροσώπους τους - δεν επιτρέπεται να επιβάλλουν τη θέλησή τους στους λιγότερους;

Είχε υποστηριχθεί τότε ότι τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι ένα τέτοιο θέμα. Και ότι, ως εκ τούτου, δημοψήφισμα για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες δεν θα μπορούσε να διεξαχθεί, ακόμη και αν το ζητούσαν όχι τρία, αλλά δεκατρία εκατομμύρια Ελληνες. Διότι το ερώτημα στο οποίο θα καλούνταν ο λαός να αποφανθεί με ένα «ναι» ή με ένα «όχι» αφορούσε ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα: το δικαίωμα του καθενός να μην αποκαλύπτει ούτε έμμεσα τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις αν δεν το επιθυμεί. Ενα δικαίωμα που κανείς δεν μπορεί να το στερηθεί για οποιονδήποτε λόγο. Πολύ περισσότερο οι θρησκευτικές μειονότητες, οι οποίες, σε μια χώρα θρησκευτικά τόσο ομοιογενή όσο η σύγχρονη Ελλάδα, είναι μοιραία εκτεθειμένες σε δυσμενείς διακρίσεις, όχι μόνον από το κράτος αλλά και από την κοινωνία της δημοκρατίας.

Περισσότερα (σε PDF)