Saturday, December 1, 2012

"Ανοιχτοί στις αγορές!"

του Τάκη Μίχα

Protagon.gr

1 Δεκεμβρίου 2012

Εχτές το πρωί έπινα τον φρέσκο βελούδινο βουνήσιο καφέ μου στην Τa Pe Gate και μελετούσα τα μεσαία σύμφωνα στην Σανσκριτική (παρεμπιπτόντως 1 ευρώ το φλιτζάνι, ασύγκριτα καλύτερος από το άθλιο μαυροζούμι που πουλάνε σε τριπλάσια τιμή οι απατεώνες στο Κολωνάκι). Δίπλα μου καθόταν ένα ζευγάρι νεαρών Κινέζων γύρω στα τριάντα. Σε κάποια στιγμή διαπίστωσα ότι η κινεζούλα, με την γνωστή χαριτωμένη αδιαφορία για δυτικές ευλάβειες όπως «ιδιωτικός χώρος», είχε σχεδόν σκαρφαλώσει στην πλάτη μου για να δει τι διαβάζω. Πιάσαμε λοιπόν την συζήτηση και μετά τα τυπικά όπως “Greece many problems”(που πια έχει γίνει το διεθνές «καλημέρα») και τα συνακόλουθα “lazy civil servants” και “tea money”(διαφθορά), μού είπαν ότι ζουν στην πόλη Γουανκσού της Κίνας. Τούς ρώτησα λοιπόν πώς είναι η πόλη τους. «Ανοιχτή στις αγορές!» απάντησε θριαμβευτικά το αγόρι. “Open to markets!” επανέλαβε με ένα πλατύ χαμόγελο. Έμεινα άφωνoς. Και εκείνη ακριβώς τη στιγμή συνειδητοποίησα κάτι πού υποψιαζόμουν πάντοτε: Ότι το τρένο έχει χαθεί οριστικά όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά πιθανώς και για την Ευρώπη.

Αλήθεια πόσοι Έλληνες από την Τρίπολη, την Πάτρα, την Πρέβεζα, την Κομοτηνή, την Λάρισα θα απαντούσαν σε ένα ανάλογο ερώτημα με τον ίδιο τρόπο; Υποθέτω κανένας. Θα απαντούσαν εκθειάζοντας πιθανώς την φύση, τις παραλίες, πιθανώς την αρχιτεκτονική ή τον τρόπο ζωής –αλλά το άνοιγμα στις διεθνείς αγορές; Κανείς φυσικά. Ακόμα και άτομα προερχόμενα από τόπους των οποίων η επιβίωση εξαρτάται άμεσα από την διεθνή οικονομία-όπως η Μύκονος ή η Σαντορίνη-δεν θα απαντούσαν με τον τρόπο που απάντησε το κινεζόπουλο.

Πολλοί αναλυτές και ιστορικοί έχουν τονίσει την σημασία της γλώσσας στην διαμόρφωση της εικόνας του κόσμου και τις συνάδουσες οικονομικές πρακτικές. Έτσι έχουν παρατηρήσει πχ ότι η άνοδος του καπιταλισμού στην Αγγλία τον 18ο αιώνα συμπίπτει με μία αλλαγή στην αντίληψη για τον «έμπορο»: Από εκεί που το εισόδημα από την οικονομική συναλλαγή (το εμπόριο) θεωρείτο καταφρονητέο (το μόνο «σωστό» εισόδημα ήταν από ενοικίαση Γής η από κάποια βασιλική αργομισθία) ξαφνικά γίνεται αποδεκτό. Ο έμπορος αίφνης γίνεται τακτικός επισκέπτης στα «καλά σαλόνια» και περιζήτητος γαμπρός. Η σημασιολογία της λέξης «έμπορος» αρχίζει να χάνει την αρνητική της χροιά στην λογοτεχνία.

Περισσότερα