Ώστε, βία, λοιπόν...

του Ηλία Κανέλλη

Τα Νέα
16 Νοεμβρίου 2012

Ως γνωστόν, στην Ελλάδα έχουμε δημοκρατία. Και επίσης ως γνωστόν, στις δημοκρατίες υπάρχει ελευθερία της έκφρασης, ελευθερία διακίνησης των ιδεών, ελευθερία του συνέρχεσθαι, ελευθερία στην εργασία... Στην Ελλάδα μπορείς να περπατάς ελεύθερος, να πηγαίνεις ελεύθερα όπου γουστάρεις, να συναντάς όποιον επιθυμείς - αρκεί να μη διαπράττεις ή να μην έχεις διαπράξει παρανομίες...

Είναι όμως έτσι; Κι αν δεν είναι, μήπως έχουμε δημοκρατία υπό προϋποθέσεις; Ποιες είναι αυτές; Ας δούμε μερικές:

- Αν είσαι μετανάστης, έστω και νόμιμος, δεν πρέπει να μοιάζεις με μετανάστη όταν κινείσαι στον δρόμο, αλλιώς υπάρχει φόβος να σ' την πέσει η Χρυσή Αυγή. Κι αν είσαι μετανάστης κι έχεις μαγαζί...

- Αν είσαι ξένος στην Ελλάδα, δεν πρέπει να το δείχνεις - καλό θα είναι να μη μιλάς δημοσίως κι ακόμα καλύτερα να φοράς έναν μπερέ αν είσαι πολύ ξανθός, διότι μπορεί να συναντήσεις κατά τύχη κανέναν εκπρόσωπο του αντιμνημονιακού μετώπου (που, ως γνωστόν, αρχίζει πολύ δεξιά και τελειώνει πολύ αριστερά).

- Αν είσαι εργαζόμενος και επιμένεις να εργάζεσαι ενώ το σωματείο σου έχει κηρύξει απεργία, μην τολμήσεις να επικαλεστείς το δικαίωμα του πολίτη στην εργασία.

- Αν είσαι καθηγητής στο πανεπιστήμιο, απόφυγε να υπερασπίσεις όχι τον νόμο αλλά ούτε τις απόψεις σου. Χθες ήταν ένα γιαούρτι, σήμερα ίσως είναι μια γροθιά, κάθε ημέρα ένα πηλοφόρι κι ένα μυστρί θα περιμένουν να σε χτίσουν στο στενό γραφείο σου.

- Αν είσαι φοιτητής και έχεις συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις, πρόσεξε μήπως συναντήσεις άλλους φοιτητές που δεν έχουν απόψεις όμοιες με τις δικές σου.

- Αν διεκδικείς το δικαίωμά σου να εκφράζεις δημοσίως την άποψή σου για όσα συμβαίνουν και επιπλέον δεν είσαι πεπεισμένος ότι οι ξένοι έρχονται να σε υποδουλώσουν, μην τολμήσεις να συναντηθείς με πρόσωπα ή ομάδες που διαφωνούν μαζί σου - ούτε ακόμα κι αν είσαι δρομέας Μαραθωνίου...

Περισσότερα

Ακαδημαϊκή ελευθερία σε Ελλάδα και Τουρκία

των Ιωάννη Ν. Γρηγοριάδη και Αντώνη Kαμάρα

Καθημερινή
16 Νοεμβρίου 2012

Η παρεμπόδιση από οργανωμένες μειοψηφίες των εκλογών για την επιλογή των Συμβουλίων Διοίκησης των πανεπιστημίων και ΤΕΙ υπογραμμίζει ξανά τη διαχρονική υπονόμευση της ακαδημαϊκής ελευθερίας στη χώρα μας. Η υπονόμευση αυτή έχει αποκτήσει τέτοια έκταση, ώστε, όπως διαπιστώσαμε σε σχετική μελέτη, από τη δεκαετία του ’80 η ακαδημαϊκή ελευθερία στην Τουρκία σημείωσε μεγαλύτερη πρόοδο απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Πώς εξηγείται αυτό σε μια χώρα της οποίας το δημοκρατικό καθεστώς υπολείπεται ακόμη του ελληνικού;

Στην Ελλάδα η έννοια του ασύλου σε συνδυασμό με τη συμμετοχή των φοιτητικών οργανώσεων στις εκλογές των πανεπιστημιακών αρχών δημιούργησε μια ισχυρή προσοδοθηρική συμμαχία που υπονόμευσε την ακαδημαϊκή ελευθερία. Συγκροτήθηκε από φοιτητικές οργανώσεις και μέλη του διδακτικού προσωπικού που επιθυμούσαν την απόκτηση διοικητικής εξουσίας. Οι φοιτητικές οργανώσεις αντλούσαν δύναμη διαπραγματευόμενες την ελάφρυνση του διδακτικού προγράμματος, καθώς και την αλλοίωση της βαθμολογίας «προς όφελος» των πελατών-υποστηρικτών τους, αναιρώντας έτσι βασική συνιστώσα της ακαδημαϊκής ελευθερίας: την άνευ έξωθεν πιέσεων δυνατότητα του ακαδημαϊκού δασκάλου να καθορίσει το διδακτικό του έργο. Οι πανεπιστημιακοί που αποκτούσαν διοικητική εξουσία προσφέροντας εξυπηρετήσεις στις φοιτητικές οργανώσεις, αποκτούσαν κύρος δυσανάλογο της ερευνητικής και διδακτικής τους ικανότητας, δυνατότητα να καθορίσουν την ανέλιξη των συναδέλφων τους και ευκαιρίες για προσωπικό πλουτισμό μέσω καταχρηστικών πρακτικών. Το άσυλο υποστήριζε αυτή τη συμμαχία, ενοχοποιώντας ή και παρεμποδίζοντας την άσκηση ελέγχου και την ανάσχεση των παραπάνω πρακτικών από την πολιτεία και τα θεσμοθετημένα όργανά της. Το άσυλο, όμως, υπονόμευε ακόμη περισσότερο την ακαδημαϊκή ελευθερία, επιτρέποντας τη βίαιη παρεμπόδιση διαλέξεων και συνεδρίων με θεματολογία μη αρεστή σε ομάδες φοιτητών που ανήκαν σε νεολαίες ή στον λεγόμενο «αντιεξουσιαστικό» χώρο.

Στην Τουρκία το στρατιωτικό καθεστώς του 1980-1983, στην προσπάθειά του να δημιουργήσει ένα αποπολιτικοποιημένο και προσανατολισμένο προς την οικονομία πανεπιστήμιο, έδωσε τη δυνατότητα σε μεγάλες και πιστές στο καθεστώς επιχειρηματικές οικογένειες να ιδρύσουν ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Αρχικός σκοπός τους ήταν να δημιουργήσουν τεχνοκρατικές ελίτ και να λειτουργήσουν ως αντίπαλον δέος στο δημόσιο πανεπιστήμιο που οι Τούρκοι στρατοκράτες θεωρούσαν ιδεολογικά αφερέγγυο. Συν τω χρόνω, επήλθε διάσταση αντίληψης μεταξύ του στρατιωτικού κατεστημένου και της τουρκικής επιχειρηματικής τάξης όσον αφορά τον εκδημοκρατισμό της Τουρκίας, στον οποίο στηριζόταν και η ευρωπαϊκή προοπτική της γείτονος. Αυτή επέτρεψε τη σύναψη συμμαχίας μεταξύ των προοδευτικών και φιλελεύθερων μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας της Τουρκίας και των ιδρυτών των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Ετσι δημιουργήθηκε μια κρίσιμη μάζα ΑΕΙ όπου εδραιώθηκε η ακαδημαϊκή ελευθερία και ο πλουραλισμός. Εκεί κατέστη δυνατή η αμφισβήτηση κεμαλικών θεσφάτων σε θέματα όπως το Aρμενικό, οι μειονότητες, οι σχέσεις θρησκείας και πολιτικής. Παράλληλα, τα πανεπιστήμια αυτά διευκόλυναν τον επαναπατρισμό κορυφαίων Τούρκων ακαδημαϊκών του εξωτερικού, παρέχοντας τις αναγκαίες υποδομές για την απρόσκοπτη συνέχιση του διδακτικού και ερευνητικού τους έργου.

Περισσότερα

Storming the Greek Academy

by Aristides N. Hatzis

Wall Street Journal
November 15, 2012

On Monday, the 1,891 faculty members of the University of Athens woke up to an unpleasant surprise. They didn't have access to their email accounts, and they couldn't connect to the web, not even from their offices. The university's entire electronic communications system was down.

The breakdown was not the result of technical difficulties. The faculty was deliberately isolated by a fringe leftist group that occupied the university's computer center and shut down the servers. The aim was to obstruct electronic voting in the election of a new governing body for the university.

Why such an extreme reaction to a university election? The story is one of entrenched interests reacting violently to change—all too typical of today's Greece.

Higher education in Greece is provided only by the government. Private universities, even nonprofit ones, are prohibited under the Greek constitution. This monopoly has led to a higher-education system that, like the Greek political system, is crippled by statism, cronyism, nepotism, corruption and inefficiency. Faculty members seeking to better their university have had to deal with decaying infrastructure, political patronage, minimal research funding and humiliatingly low salaries—and that was before the euro-zone crisis hit.

More

Read a related article (in Greek)

The Granger Collection, New York

Το πανεπιστήμιο υπό ομηρεία

του Αριστείδη Χατζή

Τα Νέα
14 Νοεμβρίου 2012

Το κείμενο που διαβάζετε δεν το έστειλα στα ΝΕΑ από την ηλεκτρονική μου διεύθυνση στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπως συνήθως, αλλά από μία εναλλακτική διεύθυνση που διαθέτω στο Gmail. Ο λόγος; Από τη Δευτέρα 12/11 το πρωί το Κέντρο Λειτουργίας και Διαχείρισης Δικτύου του Πανεπιστημίου Αθηνών τελεί υπό κατάληψη από μια μικρή ομάδα αγνώστων που κρατάει ηλεκτρονικά όμηρο ολόκληρο το Πανεπιστήμιο (συμπεριλαμβανομένων των πανεπιστημιακών κλινικών).

Η αιτία αυτής της ιδιόμορφης ομηρείας, όπως σε κάθε ομηρεία, είναι η διεκδίκηση λύτρων. Ο βασικός στόχος της κατάληψης είναι η παρεμπόδιση των εσωτερικών εκλογών στο ίδρυμα. Στις εκλογές αυτές τα 1.891 μέλη ΔΕΠ (οι καθηγήτριες και οι καθηγητές δηλαδή) του Πανεπιστημίου Αθηνών θα ψηφίζαμε για να εκλέξουμε τα εσωτερικά μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις των νόμων Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου.

Γιατί οι εισβολείς δεν θέλουν να γίνουν οι εκλογές; Διότι διαφωνούν με τον νόμο και θεωρούν ότι δεν πρέπει να εφαρμοστεί. Αλλά δεν τους αρκεί η διαφωνία. Είναι αποφασισμένοι να εμποδίσουν όλους όσοι έχουν διαφορετική άποψη και επιθυμούν να την εκφράσουν. Η ίδια ομάδα εμπόδισε ήδη με τη βία τις δύο απόπειρες για κανονική ψηφοφορία στο Πανεπιστήμιο, καταλαμβάνοντας το κτίριο όπου είχαν στηθεί οι κάλπες και «απαγορεύοντας» στην εφορευτική επιτροπή να τις διεξαγάγει και στους εκλογείς να ψηφίσουν.

Το ίδιο έγινε σε πολλά άλλα ελληνικά πανεπιστήμια - σχεδόν πουθενά οι εκλογές δεν έγιναν ομαλά. Ομως ευτυχώς υπάρχει η τεχνολογία, που απ' ό,τι φαίνεται μεταξύ των άλλων σου παρέχει και εναλλακτικές δυνατότητες αντιμετώπισης των τραμπουκισμών. Τα περισσότερα πανεπιστήμια έκαναν ηλεκτρονικές ψηφοφορίες και το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό! Τα ποσοστά συμμετοχής ξεπέρασαν αυτά των εθνικών εκλογών, καθώς κυμάνθηκαν από 75% έως και 96%!

Το ράπισμα που δέχτηκαν οι βίαιες μειοψηφίες και η φασιστική συμπεριφορά τους ήταν ηχηρό! Οχι μόνο δεν δικαιούνται πλέον να δηλώνουν ψευδώς ότι εκπροσωπούν την πανεπιστημιακή κοινότητα αλλά επιπλέον δεν μπορούν να αποκρύψουν ότι το μοναδικό μέσο άσκησης επιρροής που διαθέτουν είναι η ωμή βία.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου


Κατεβάστε το άρθρο σε PDF (όπως δημοσιεύθηκε στα Νέα)

Διαβάστε ένα ακόμη άρθρο μου για το ίδιο θέμα που δημοσιεύθηκε στην Wall Street Journal

Here Comes the Groom: Andrew Sullivan’s landmark 1989 essay making a conservative case for gay marriage

by Andrew Sullivan

Slate
November 9, 2012

In 1989, most Americans had never even heard of gay marriage, and certainly couldn’t conceive that it would one day be legalized by popular vote. That year, Andrew Sullivan wrote a landmark essay for the New Republic, “Here Comes the Groom: A (Conservative) Case for Gay Marriage.” Sullivan’s essay is one of the most important magazine articles of recent decades. His argument, which he went on to elaborate in his books Virtually Normal and Same-Sex Marriage and in later essays, is that marriage for gays would “foster social cohesion, emotional security, and economic prudence.” Sullivan’s conservative case would eventually become the intellectual and moral foundation of the campaigns to legalize gay marriage. Sullivan gave Slate permission to reprint his New Republic essay in full.

Last month in New York, a court ruled that a gay lover had the right to stay in his deceased partner's rent-control apartment because the lover qualified as a member of the deceased's family. The ruling deftly annoyed almost everybody. Conservatives saw judicial activism in favor of gay rent control: three reasons to be appalled. Chastened liberals (such as the New York Times editorial page), while endorsing the recognition of gay relationships, also worried about the abuse of already stretched entitlements that the ruling threatened. What neither side quite contemplated is that they both might be right, and that the way to tackle the issue of unconventional relationships in conventional society is to try something both more radical and more conservative than putting courts in the business of deciding what is and is not a family. That alternative is the legalization of civil gay marriage.

The New York rent-control case did not go anywhere near that far, which is the problem. The rent-control regulations merely stipulated that a "family" member had the right to remain in the apartment. The judge ruled that to all intents and purposes a gay lover is part of his lover's family, inasmuch as a "family" merely means an interwoven social life, emotional commitment, and some level of financial interdependence.

It's principle now well established around the country. Several cities have "domestic partnership" laws, which allow relationships that do not fit into the category of heterosexual marriage to be registered with the city and qualify for benefits that up till now have been reserved for straight married couples. San Francisco, Berkeley, Madison, and Los Angeles all have legislation, as does the politically correct Washington, D.C., suburb, Takoma Park. In these cities, a variety of interpersonal arrangements qualify for health insurance, bereavement leave, insurance, annuity and pension rights, housing rights (such as rent-control apartments), adoption and inheritance rights. Eventually, accordng to gay lobby groups, the aim is to include federal income tax and veterans' benefits as well. A recent case even involved the right to use a family member's accumulated frequent-flier points. Gays are not the only beneficiaries; heterosexual "live-togethers" also qualify.

More

Ποια αυγή ξημερώνει στο πανεπιστήμιο

του Νίκου Μαραντζίδη

Καθημερινή
4 Νοεμβρίου 2012

Η βίαιη διάλυση των εκλογών για τα συμβούλια διοίκησης των πανεπιστημίων από ομάδες της άκρας και εξτρεμιστικής αριστεράς τις προηγούμενες μέρες αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου. Εκατοντάδες περιστατικά οργανωμένης και συστηματικής βίας καταγράφονται εδώ και χρόνια: καταλήψεις, κτίσιμο καθηγητικών γραφείων, εγκλεισμός και ομηρία καθηγητών, εκτεταμένες υλικές καταστροφές, ξυλοδαρμοί, εισβολές σε συνεδριάσεις των οργάνων διοίκησης, διακοπή μαθημάτων, συνεδρίων ή ομιλιών, δημόσια διαπόμπευση ανθρώπων, ύβρεις και προπηλακισμοί. Τι περισσότερο θα ήθελε κανείς για να διαπιστώσει πως η πραγματικότητα που ζούμε στο ελληνικό πανεπιστήμιο είναι ζοφερή και διολισθαίνει προς ανεξέλεγκτες καταστάσεις;

Πάντως, η τραγωδία που ζούμε στην εκπαίδευση δείχνει να μην συγκινεί πλέον την κοινή γνώμη. Ενώ, για παράδειγμα, η βίαιη παρεμπόδιση μιας θεατρικής παράστασης συσπείρωσε, ορθά, όλους όσοι ευαισθητοποιούνται σε θέματα ελευθερίας έκφρασης, η βία στα πανεπιστήμια τείνει να αφήνει αδιάφορο πολύ κόσμο. Δυστυχώς, τόσο ως κοινωνία όσο και ως ακαδημαϊκή κοινότητα έχουμε συνηθίσει αυτήν την κατάσταση, σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην ξενίζει κανέναν πλέον το γεγονός πως το πανεπιστήμιο έχει μετατραπεί σε χώρο εκτεταμένης βίας και ανομίας.

Η συστηματική χρήση της βίας έχει συντελέσει στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας «φινλανδοποίησης» στη συμπεριφορά των καθηγητών των ΑΕΙ. Επικρατεί, δηλαδή ένα πλαίσιο σχέσεων στο οποίο, προκειμένου να κατευνάσει την επιθετική και ανομική συμπεριφορά του ισχυρότερου (βίαιες ομάδες), ο ασθενέστερος (καθηγητές και συλλογικά όργανα) αντιδρά συνήθως με πνεύμα υποτέλειας. Πρόκειται για μια κατάσταση που προκύπτει αναμφίβολα από ένα σύνδρομο φόβου και ανασφάλειας του ασθενέστερου, που τον οδηγεί στην πεποίθηση πως με την πολιτική του κατευνασμού μπορεί κάτι να κερδίσει. Ουσιαστικά, έτσι, ο ισχυρός επιβάλλει τη θέλησή του χωρίς καν να ασκήσει βία, καθώς αρκεί απλώς η επίκλησή της, ή ακόμη χειρότερα, η φυσική παρουσία του στον χώρο, ώστε να αποτρέψει κάθε δεύτερη σκέψη.

Πρόκειται για την απόλυτη επιτυχία του τρομοκράτη. Πολλοί καθηγητές αλλά και οι θεσμοί διοίκησης των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων έχουν τόσο πολύ εσωτερικεύσει την οργανωμένη βία των μικρών ομάδων, που συμπεριφέρονται έναντί τους ως υποτελείς, παραδομένοι εκ των προτέρων στις όποιες εξωφρενικές απαιτήσεις τους.

Περισσότερα

Chinese No Longer Bow to Autocratic Rule

Spiegel
November 2, 2012

The time of autocratic rule has passed for China's Communist Party. At one time it was understood that the people would obey, and everyone would get rich in return. But economic success will no longer suffice. Now the Chinese are demanding freedom and security too.

There wasn't a word to be found in China last week about the story that had splashed across headlines for several days everywhere else in the world. Not a single mention was afforded the $2.7 billion (€2 billion) that the New York Times reported has been amassed by the family of outgoing Prime Minister Wen Jiabao during his time in office.

But there was a brief blurb in the "Quotable" section on page two of the state-run China Daily News that quoted Ma Yun, chairman of the China's largest e-commerce company, the Alibaba Group, saying: "A person should never try to possess both money and political power. ... The two things, when brought together, are like detonating dynamite."

Ma was reportedly commenting on a book named after a 19th century business tycoon, if anyone wants to believe that. In reality, the quotation highlights how even journalists bullied by the state are finding ways to skirt censorship and speak the truth -- and get the last word in on a prime minister they have had to praise for 10 long years before he retires.

It also shows how difficult it will be for the new leadership to continue ruling China as its predecessors have done. On Nov. 8, two days after the United States presidential election, the 18th national congress of the Communist Party begins. The fourth generation, to which Wen Jiabao and President Hu Jintao belong, will be succeeded by the fifth generation of new Prime Minister Li Keqiang and President Xi Jinping.

According to the party's plan, the change of power will remain within the unspoken contract that Mao Zedong made with the people over 60 years ago, and his successor Deng Xiaoping rewrote 20 years ago: We rule, you obey -- and we'll all get rich together, some sooner than others. In 10 years the sixth generation will take over, and in 20 years, the seventh generation will do the same.

More