Καθημερινή
23 Σεπτεμβρίου 2012
Είναι σαφές πως τα τελευταία χρόνια οι αντιπροσωπευτικοί θεσμοί της χώρας δέχτηκαν ισχυρό κλονισμό. Για πολλούς λόγους, σημαντικό τμήμα των πολιτών όχι μόνο στέκεται αδιάφορα έναντι της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας αλλά δείχνει κιόλας πως δεν έχει πρόβλημα να αναζητήσει άλλους δρόμους. Το γεγονός αυτό μας φέρνει ξανά μπροστά σε κρίσιμα ερωτήματα: κινδυνεύει, πράγματι, η δημοκρατία από τα άκρα ή πρόκειται απλώς για προπαγάνδα των φιλελεύθερων υποστηρικτών της; Διαφέρει ουσιωδώς η αντισυστημική συμπεριφορά της άκρας δεξιάς από αυτήν της άκρας αριστεράς; Εντέλει, υπάρχουν δύο πολιτικά άκρα ή μόνον ένα;
Η συζήτηση εντάθηκε με τις περίφημες συγκεντρώσεις των «Αγανακτισμένων» στο Σύνταγμα. Οι «Αγανακτισμένοι» ανέδειξαν ένα μείγμα «φαιοκόκκινων» ιδεών και αξιών, ανάμεσα στις οποίες ειδικό βάρος είχαν ο αντιφιλελευθερισμός και ο αντικοινοβουλευτισμός. Βεβαίως, η δυναμική συνύπαρξη της ακροδεξιάς κουλτούρας με την ακροαριστερή ιδεολογία υπήρξε δυνατή χάρη στη συγκολλητική δύναμη του εθνολαϊκισμού και του αντιδυτικισμού. Η συστηματική επίκληση των παραδόσεων του «αντιστεκόμενου ελληνισμού» και η ιερή αγανάκτηση ενάντια στην «άκαρδη» Δύση θύμιζε κάποιες στιγμές τις συναθροίσεις για το Μακεδονικό τη δεκαετία του ’90. Με τη διαφορά πως, τώρα, η αριστερά είχε προσθέσει μεγαλύτερη δόση από το δικό της υλικό στο εθνολαϊκιστικό μείγμα.
Είναι αλήθεια πως, κρίνοντας αποκλειστικά από το περιεχόμενο των ιδεολογιών τους, τίποτε κοινό δεν υπάρχει ανάμεσα στα δύο πολιτικά άκρα. Αν η άκρα αριστερά πρεσβεύει έναν ισοπεδωτικό και διεθνιστικό εξισωτισμό, η άκρα δεξιά ευαγγελίζεται έναν ρατσιστικά δομημένο εθνικισμό. Ταξική πάλη και διεθνισμός από τη μια, φυλετισμός και εθνικισμός από την άλλη. Αρκεί όμως αυτή η «ανάλυση περιεχομένου» για να προσδιορίσει τη στάση των άκρων έναντι της φιλελεύθερης δημοκρατίας; Ασφαλώς όχι. Αν μέναμε εδώ θα επρόκειτο για μια ρηχή και αφελή ανάγνωση των σχέσεων της ανοικτής κοινωνίας με τους εχθρούς της.
Περισσότερα
